Thống kê trên toàn thế giới cho thấy cứ 30 giây sẽ có một ca cắt cụt chi do đái tháo đường và phần lớn những trường hợp này có tổn thương ban đầu là loét chi, khoảng 15 - 25% người bệnh sẽ xuất hiện loét chân, hơn 70% người bệnh loét chân sẽ bị tái phát trong 5 năm. 

Nguyên nhân gây ra các biến chứng ở bàn chân là gì?

• Tổn thương thần kinh ngoại biên: Có thể xảy ra ở bất kỳ người bệnh đái tháo đường nào. Biến chứng thần kinh ngoại biên làm giảm khả năng cảm nhận ở bàn chân như đau, nóng, lạnh nên người bệnh sẽ không cảm thấy được rằng bàn chân của mình đã bị tổn thương. Từ đó dẫn tới bàn chân càng dễ bị tổn thương hơn và phát hiện can thiệp chậm trễ.  
• Tổn thương mạch máu: Người bệnh đái tháo đường dễ bị xơ vữa động mạch, các mạch máu bị hẹp hoặc tắc sẽ làm giảm lượng máu đến bàn chân. Điều này làm các vết loét lâu lành hơn so với bình thường. 
• Nhiễm trùng: Người bệnh đái tháo đường dễ bị nhiễm trùng hơn so với người bình thường do lượng đường trong máu cao làm vi khuẩn phát triển. Lượng máu đến bàn chân kém khiến cho các tổn thương lâu lành hơn. Chỉ cần một vết thương nhỏ cũng có thể gây ra loét và nhiễm trùng. Nếu nhiễm trùng kết hợp với thiếu máu thì nguy cơ gây cắt cụt chi là rất cao.

Các yếu tố nguy cơ gây loét bàn chân ở người bệnh đái tháo đường

• Tuổi cao. 
• Thời gian mắc bệnh kéo dài. 
• Người bệnh đái tháo đường có sức đề kháng kém, dễ bị viêm loét và khi bị viêm loét các vết thương rất lâu lành.
• Béo phì làm tăng áp lực lên bàn chân.
• Người bệnh đái tháo đường kiểm soát đường huyết, mỡ máu kém. 
• Hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng chất kích thích: Nguy cơ loét bàn chân tăng gấp 2 – 3 lần so với người không hút thuốc lá.
• Giày dép: Lựa chọn giày dép không phù hợp như quá chật, chất liệu thô cứng,…

Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp trước khi có biến chứng bàn chân là gì?

• Móng chân, da chân bị đổi màu tái, đỏ hay tím.
• Da chân trở nên khô hơn.  
• Rối loạn cảm giác tại bàn chân: Tê bì, châm chích, đau, giảm cảm giác. 
• Hay đau, mỏi chân không đi được xa. 
• Có nốt chai chân, bọng nước, vết nứt, rách, trầy xước, trợt da. 

  

  Bridge Heel Balm sản phẩm chăm sóc hiệu quả cho đôi chân người bị tiểu đường.

Thông tin chi tiết sản phẩm: http://alterpharma.com.vn/bridge-heelbalm-pr8#a

Làm cách nào để chăm sóc tốt bàn chân người bệnh đái tháo đường?

Kiểm tra bàn chân hàng ngày

• Kiểm tra từ trên xuống dưới bàn chân xem có các dấu hiệu kể trên hay không. 
• Nên chọn một thời điểm cố định trong ngày để dễ nhớ, chọn nơi có ánh sáng tốt, sử dụng một chiếc gương nhỏ để dễ quan sát lòng bàn chân.
• Cần kiểm tra cả những kẽ chân, kẽ móng xem có vết xước, vết chai sạn, vết rộp,… hay không. Kiểm tra da có bị khô nứt, bị đỏ, nóng hay bị căng khi sờ bất cứ vùng nào của bàn chân. 
•  Kiểm tra sự phát triển của móng chân có bất thường, móng quặp vào trong hay không. 

Vệ sinh bàn chân sạch sẽ

• Sử dụng xà phòng nhẹ và nước ấm (khoảng 37 độ C là tốt nhất) để rửa chân mỗi ngày, chú ý nên dùng khăn bông lau thật khô, nhẹ nhàng, không cọ xát mạnh.
• Nếu da quá khô có thể sử dụng các loại kem giữ ẩm da, đặc biệt chú ý vùng gót chân và không thoa lên kẽ chân.

Cắt móng chân đúng cách

• Cắt móng tay, móng chân thường xuyên, cắt móng thẳng ngang tránh cắt quá sát phần da và không cắt vào khóe móng.
• Nên mài, dũa móng chân sau khi cắt để tránh móng sắc, nhọn làm tổn thương vùng da xung quanh.
• Không sử dụng vật sắc, nhọn để đâm sâu vào dưới móng chân hoặc phần da quanh móng tránh gây tổn thương.

Lựa chọn giày và tất đúng cách 

• Luôn mang giày dép để tránh đạp lên các mảnh chai, vật sắc nhọn. Không nên mang dép kẹp vì có thể gây loét ở giữa ngón cái và ngón thứ hai.
• Luôn mang tất để giữ ấm và bảo vệ chân. Nên chọn tất có chất liệu mềm mại. 
• Tránh mang giày quá chật vì dễ gây các vết phồng rộp ở da. Đảm bảo giày rộng hơn ít nhất 1,3cm so với bàn chân, nên thử giày vào buổi chiều.
• Cần kiểm tra giày trước khi mang để đảm bảo không có bất cứ vật nào trong giày như cát bụi, côn trùng,… có thể gây tổn thương đôi chân.
• Chọn giày kín ngón và gót, bên trong không bị gồ, có đệm gót chắc chắn.

Tránh tổn thương chân do nhiệt độ

• Khi dùng nước nóng tắm, rửa chân thì không dùng chân  Không sưởi ấm chân bằng lò than, viên gạch nu xông hơi bàn chân hoặc ngâm chân. 
• Không đốt các loại lá để hơ chân vì dễ gây bỏng.

Giữ cho mạch máu được lưu thông dễ dàng hơn

• Nâng cao chân bằng một chiếc ghế khác khi ngồi.
• Không ngồi bắt chéo chân quá lâu.
• Không mang tất chật hoặc thắt nút quanh cổ chân.
• Cử động ngón chân trong 5 phút 2 - 3 lần trong ngày. Tập vận động bàn chân hàng ngày để tăng lưu thông mạch máu ở bàn chân như đi bộ, đạp xe,…

Nếu có bất thường tại bàn chân, người bệnh đái tháo đường không nên tự xử lý tại nhà mà phải đi khám ở cơ sở y tế để được điều trị kịp thời và được hướng dẫn phương pháp chăm sóc phù hợp, tránh các biến chứng nặng hơn.